اخبار و مقالات

چگونه می توان وجه ضمانت را مطالبه کرد؟

مطالبه وجه ضمانت در قراردادها فرایندی پیچیده اما قانونی است که با توجه به مفاد قرارداد و شرایط تعیین‌شده، می‌توان آن را انجام داد. موارد زیر راهنمایی کلی برای این امر ارائه می‌دهند:

1. بررسی و آماده‌سازی مدارک

قرارداد اصلی: مهم‌ترین مدرک شما، قرارداد یا توافقی است که میان شما و طرف مقابل تنظیم شده است. باید نشان دهید که:

• طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرده است.
• وجه ضمانت یا شرط خسارت قراردادی در قرارداد پیش‌بینی شده است.

مدارک اثبات تخلف: باید مدارکی داشته باشید که ثابت کند طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرده است. این مدارک ممکن است شامل:

• رسیدها و مکاتبات.
• مدارک ثبت‌شده (ایمیل، پیامک، نامه رسمی).
• شهادت شهود (در صورت لزوم).

2. تحلیل حقوقی قرارداد

• وجود شرط وجه ضمانت: اگر قرارداد، وجه ضمانت را تعیین کرده باشد:

نیازی به اثبات میزان خسارت ندارید. تنها کافی است ثابت کنید که تخلف رخ داده است.

دادگاه شما را ملزم نمی‌کند که ثابت کنید خسارتی متحمل شده‌اید.

• عدم وجود شرط وجه ضمانت:

در این حالت، باید دو موضوع را اثبات کنید:

1- طرف مقابل به تعهد خود عمل نکرده است.

2- این عدم انجام تعهد، به شما ضرر وارد کرده است.

دادگاه در این موارد بر اساس قوانین عمومی، نظیر ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی، خسارت را تعیین می‌کند.

3. تنظیم دادخواست

برای طرح دعوا، باید دادخواست خود را تنظیم کرده و به مرجع صالح ارائه دهید:

• مراجع صالح:

دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خوانده یا محل وقوع قرارداد.

اگر مبلغ خسارت کمتر از 20 میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف صالح به رسیدگی است.

• نحوه تنظیم دادخواست:

اطلاعات خواهان (شما) و خوانده (متخلف).

شرح تخلف و عدم انجام تعهد.

درخواست دقیق وجه ضمانت (بر اساس مفاد قرارداد).

4. پرداخت هزینه دادرسی

• هزینه دادرسی برای مطالبه وجه ضمانت، سه و نیم درصد بهای خواسته است.
• اگر دعوا در شورای حل اختلاف مطرح شود، این مبلغ دو و نیم درصد است.
• اگر توانایی پرداخت هزینه دادرسی را ندارید، می‌توانید دادخواست اعسار ارائه دهید:

در دادخواست اعسار، باید ثابت کنید که توانایی مالی برای پرداخت هزینه دادرسی را ندارید.

این درخواست به‌صورت جداگانه بررسی می‌شود.

5. پیگیری پرونده در دادگاه

• جلسات دادرسی: دادگاه به مستندات و اظهارات طرفین گوش می‌دهد. شما باید:

اصل قرارداد.

مدارک اثبات تخلف.

محاسبه دقیق مبلغ وجه ضمانت. را ارائه دهید.

• صدور رأی دادگاه:

اگر وجه ضمانت در قرارداد به‌طور مشخص ذکر شده باشد، دادگاه معمولاً طبق توافق طرفین عمل می‌کند.

در موارد وجه ضمانت نامتعارف (مثلاً خسارت بسیار بالا)، دادگاه ممکن است مبلغ خسارت را تعدیل کند.

جهت بهره مندی از خدمات مشاوره حقوقی، می توانید از طریق لینک زیر با وکلای ما در ارتباط باشید

6. اجرای حکم

پس از صدور رأی دادگاه به نفع شما:

• اجرای احکام:

اگر خوانده مبلغ محکومیت را پرداخت نکند، می‌توانید درخواست صدور اجراییه کنید.

در صورت لزوم، می‌توان از طریق توقیف اموال یا سایر روش‌های قانونی مطالبات خود را وصول کنید.

نکات حقوقی مهم

1- وجه ضمانت نامتعارف:

اگر مبلغ خسارت قراردادی بسیار بالا باشد (مثلاً صد میلیون تومان برای هر روز تأخیر در پرداخت یک مبلغ کوچک)، برخی دادگاه‌ها ممکن است این مبلغ را تعدیل کنند.

برخی دیگر ممکن است طبق ماده 230 قانون مدنی، همان مبلغ توافق‌شده را معتبر بدانند.

2- خسارت تأخیر تأدیه:

اگر تعهد قراردادی، پرداخت وجه نقد باشد و وجه ضمانت در قرارداد پیش‌بینی نشده باشد، می‌توانید بر اساس ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی خسارت تأخیر تأدیه را مطالبه کنید. این خسارت بر اساس نرخ تورم محاسبه می‌شود.

3- حق مشاوره و وکیل:

پیچیدگی‌های حقوقی در دعاوی خسارت قراردادی و وجه ضمانت زیاد است. بهتر است قبل از هر اقدام قانونی با یک وکیل یا مشاور حقوقی مشورت کنید.

وکلا می‌توانند به شما کمک کنند که مستندات را به‌درستی تنظیم کرده و بهترین نتیجه ممکن را به دست آورید.

مثال‌های کاربردی

• در قرارداد اجاره: موجر موظف است پس از تخلیه ملک، مبلغ ودیعه را به مستأجر بازگرداند. اگر تأخیر کند و در قرارداد ذکر شده باشد که بابت هر روز تأخیر، مبلغ مشخصی پرداخت کند، شما می‌توانید آن مبلغ را مطالبه کنید.
• در قرارداد فروش کالا: فروشنده متعهد است کالای خریداری‌شده را در تاریخ معین تحویل دهد. اگر این کار را نکند و وجه ضمانت روزانه تعیین شده باشد، شما می‌توانید خسارت روزانه را مطالبه کنید.
• در قرارداد وام بانکی: اگر وام‌گیرنده اقساط خود را در موعد مقرر پرداخت نکند، بانک می‌تواند خسارت تأخیر را طبق قرارداد دریافت کند.