رفع مسدودی چک برگشتی طبق قانون
مراحل رفع مسدودی چک برگشتی
برای رفع مسدودی چک برگشتی در ایران، قانون‌گذار مجموعه‌ای از شرایط و روش‌ها را تعیین کرده است. این موارد در قانون جدید چک که اصلاحاتی در سال‌های اخیر به خصوص در سال ۱۳۹۷ داشته، به‌وضوح بیان شده‌اند. در ادامه، مدت زمان و شرایط لازم برای رفع مسدودی چک برگشتی را توضیح می‌دهیم:
دلایل مسدودی حساب به علت چک برگشتی
وقتی یک چک به علت عدم موجودی کافی، اشتباه در امضا، مغایرت در اطلاعات چک، یا هر مشکل دیگری برگشت می‌خورد، بانک موظف است این موضوع را ثبت کند. در نتیجه:
- مبلغ چک یا کسری آن در سیستم بانکی ثبت می‌شود.
- اگر موجودی حساب صادرکننده چک کافی نباشد، مبلغ چک از حساب مسدود شده و دارنده چک می‌تواند یک گواهی عدم پرداخت دریافت کند.
- به منظور حفظ حقوق دارنده چک، بانک‌ها اقدام به مسدود کردن موجودی کلیه حساب‌های صادرکننده چک برگشتی می‌کنند.
تغییرات قانونی در رفع مسدودی چک برگشتی
قانون صدور چک که برای اولین بار در سال ۱۳۵۵ تصویب شد، چندین بار اصلاح شده است. مهم‌ترین تغییرات مربوط به مسدودی چک برگشتی در اصلاحات سال ۱۳۹۷ بوده است. تغییرات اصلی عبارتند از:
محدودیت در مسدود کردن حساب‌ها: پیش از اصلاحات، فقط حسابی که چک از آن صادر شده بود، مسدود می‌شد. اما در حال حاضر، تمام حساب‌ها و کارت‌های بانکی صادرکننده چک، تا حد مبلغ کسری چک، مسدود می‌شوند.
کاهش مدت زمان رفع مسدودی: پیش از این، مسدودی حساب چک برگشتی تا ۷ سال می‌توانست طول بکشد، اما اکنون این مدت به ۳ سال کاهش یافته است.
روش‌های رفع مسدودی چک برگشتی
برای رفع مسدودی حساب چک برگشتی، چند روش قانونی وجود دارد که در ادامه به تفصیل شرح داده می‌شود:
برای آشنایی بیشتر با قوانین چک می توانید دوره آموزشی قانون چک را تهیه کنید
الف. تأمین موجودی چک برگشتی
نحوه انجام: صادرکننده چک می‌تواند مبلغ کسری را به حساب جاری خود در بانکی که چک از آن صادر شده واریز کند. سپس بانک این موضوع را به دارنده چک اطلاع می‌دهد و پس از تایید، مسدودی حساب رفع می‌شود.
مدت زمان: این روش معمولاً سریع است و ممکن است طی چند ساعت تا چند روز انجام شود.
ب. ارائه لاشه چک برگشتی
نحوه انجام: اگر صادرکننده چک، وجه چک را به دارنده پرداخت کند، می‌تواند لاشه چک را از دارنده دریافت و به بانک تحویل دهد.
مدت زمان: در صورت فراهم بودن لاشه چک، این فرآیند می‌تواند در همان روز تکمیل شود.
ج. ارائه رضایت‌نامه محضری
نحوه انجام: اگر دارنده چک نتواند لاشه چک را به بانک ارائه دهد، می‌تواند یک رضایت‌نامه محضری تنظیم کند. این رضایت‌نامه نشان‌دهنده دریافت مبلغ چک و عدم نیاز به پیگیری حقوقی بیشتر است.
مدت زمان: تنظیم و ارائه رضایت‌نامه محضری ممکن است چند روز طول بکشد.
د. ارائه نامه رسمی از مراجع قضایی
نحوه انجام: صادرکننده چک می‌تواند با مراجعه به مراجع قضایی یا ثبتی، حکمی دال بر پایان عملیات اجرایی برای چک دریافت کند. این حکم باید به بانک ارائه شود تا مسدودی رفع شود.
مدت زمان: بستگی به سرعت دادرسی قضایی دارد و می‌تواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
هـ. گذشت ۳ سال بدون شکایت کیفری یا حقوقی
نحوه انجام: اگر هیچ اقدام قانونی توسط دارنده چک انجام نشود و ۳ سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت بگذرد، مسدودی به صورت خودکار رفع می‌شود.
مدت زمان: این روش دقیقاً ۳ سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت طول می‌کشد.
جهت بهره مندی از خدمات مشاوره وکیل چک، می توانید از طریق لینک زیر با وکلای ما در ارتباط باشید
مراحل رفع مسدودی چک برگشتی
مراحل رفع مسدودی شامل چند گام اصلی است که بسته به روش انتخابی متفاوت است:
مراجعه به بانک و تأمین موجودی: اولین و ساده‌ترین روش رفع مسدودی چک، تأمین موجودی حساب است. اگر صادرکننده چک، مبلغ کسری را واریز کند، بانک به سرعت می‌تواند مسدودی را رفع کند.
دریافت لاشه چک و تحویل به بانک: پس از پرداخت وجه به دارنده، لاشه چک باید به بانک ارائه شود تا مراحل رفع مسدودی تکمیل شود.
تنظیم رضایت‌نامه محضری: اگر دارنده چک نتواند لاشه چک را ارائه دهد، می‌تواند به دفتر اسناد رسمی مراجعه کرده و یک رضایت‌نامه رسمی تنظیم کند.
مراجعه به مراجع قضایی و دریافت حکم: اگر نیاز به تایید قضایی وجود داشته باشد، صادرکننده باید به دادگاه مراجعه کند و حکم برائت یا پایان عملیات اجرایی را دریافت کند.
انتظار ۳ سال در صورت عدم اقدام حقوقی: در صورت عدم هرگونه شکایت و سپری شدن ۳ سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، رفع مسدودی به صورت خودکار انجام می‌شود.
سامانه استعلام چک برگشتی و حساب‌های مسدود شده
افراد می‌توانند برای آگاهی از وضعیت حساب‌های مسدود شده به علت چک برگشتی، از سامانه بانک مرکزی استفاده کنند. این سامانه به آن‌ها امکان می‌دهد که اطلاعات مربوط به چک برگشتی و وضعیت مسدودی حساب‌های خود را بررسی کنند.
مراحل استعلام از طریق سامانه بانک مرکزی:
ورود به سایت بانک مرکزی به آدرس www.cbi.ir.
انتخاب گزینه “استعلام مبالغ مسدود شده حساب‌ها بابت چک برگشتی.”
ورود اطلاعات مورد نیاز مانند کد ملی، شماره تلفن همراه، و شماره چک.
مشاهده وضعیت مسدودی حساب و اقدامات لازم برای رفع آن.
نکات کلیدی در رفع مسدودی چک برگشتی
اهمیت سرعت در رفع مسدودی: در صورتی که اقدام سریع برای رفع مسدودی چک انجام شود، مشکلات مرتبط با محرومیت از خدمات بانکی کاهش می‌یابد.
محدودیت‌های قانونی: رفع مسدودی حساب بانکی به معنای پایان تمامی مشکلات نیست؛ فرد صادرکننده همچنان ممکن است با محرومیت‌های دیگر مثل محدودیت در صدور دسته چک جدید مواجه باشد.
لزوم توجه به مراجع قضایی: در برخی موارد، حکم قضایی نقش کلیدی در رفع مسدودی چک برگشتی دارد. بنابراین، در صورتی که مسائل پیچیده‌تری مانند دعاوی حقوقی وجود داشته باشد، لازم است از مشاوره حقوقی استفاده شود.
