صدور اجراییه چک و نحوه اقدام قانونی | وکیل چک
تعریف چک و مسئولیت‌های قانونی
چک سند تجاری‌ای است که صادرکننده آن متعهد می‌شود مبلغ درج شده را در تاریخ سررسید به دارنده آن پرداخت کند. در صورت وجود ظهرنویس یا ضامن، آنان نیز در قبال پرداخت مسئول خواهند بود.
برای تهیه کارگاه قانون چک کلیک کنید
چک صیادی چیست؟
از سال ۱۳۹۶ و بر اساس قانون جدید، صدور دسته چک فقط از طریق سامانه صیاد انجام می‌گیرد. ویژگی‌های چک صیادی عبارتند از:
- دارای شناسه ۱۶ رقمی
- الزام ثبت اطلاعات در سامانه صیاد (از سال ۱۳۹۸)
- صدور چک‌های جدید با رنگ بنفش و صورتی
- بررسی اعتبار و اطلاعات چک از طریق سامانه
مزایای چک صیادی
مهم‌ترین مزیت چک‌های صیادی، امکان صدور اجراییه بدون نیاز به طرح دعوی است. یعنی با دریافت گواهی عدم پرداخت می‌توان مستقیماً تقاضای صدور اجراییه نمود، بدون آن‌که نیاز به طی مراحل طولانی دادرسی باشد.
روش‌های صدور اجراییه چک صیادی
صدور اجراییه چک از دو طریق قابل انجام است:
1. از طریق اجرای ثبت
- مراجعه به اداره ثبت اسناد
- پر کردن فرم درخواست اجراییه
- ابلاغ به صادرکننده برای پرداخت ظرف ۱۰ روز
- در صورت عدم پرداخت، استعلام و توقیف اموال
- ارجاع پرونده به اجرای اسناد رسمی و انجام مزایده
2. از طریق دادگاه
- ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
- بررسی اولیه و ارجاع مستقیم به واحد اجرای احکام (بدون جلسه رسیدگی)
- ابلاغ ۱۰ روزه به صادرکننده
- در صورت عدم پرداخت، استعلام و توقیف اموال
وظایف وکیل چک – دعاوی مربوط به چک و چک برگشتی
تفاوت اجرای ثبت و دادگاه در صدور اجراییه چک
| مورد مقایسه | اجرای ثبت | دادگاه |
| سرعت رسیدگی | سریع‌تر (به جز در تهران) | کندتر |
| هزینه | ۵٪ مبلغ (نیم عشر) | ۵٪ مبلغ (نیم عشر) |
| پرداخت هزینه در صورت عدم نتیجه | بله، پس از ۱ سال | خیر |
| توقیف اموال | فقط علیه صادرکننده | علیه صادرکننده، ظهرنویس و ضامن |
| شمول اموال | فقط اموال رسمی | همه اموال (رسمی و غیررسمی) |
| وضعیت لاشه چک | در ثبت باقی می‌ماند | قابل استفاده برای دعاوی دیگر |
شرایط لازم برای صدور اجراییه چک
برای صدور اجراییه باید شرایط زیر برقرار باشد:
- چک حتماً صیادی و ثبت‌شده در سامانه باشد
- گواهی عدم پرداخت دارای کد رهگیری باشد
- چک مشروط نباشد (یعنی پرداخت آن وابسته به تحقق شرطی نباشد)
- چک به عنوان ضمانت صادر نشده باشد
- صادرکننده، دستور عدم پرداخت به بانک نداده باشد
نکته حقوقی مهم
در مسیر صدور اجراییه، نیاز به طرح دعوای تأمین خواسته یا پرداخت هزینه دادرسی در ابتدا وجود ندارد. همین امر باعث کاهش چشمگیر در هزینه و زمان پیگیری حقوقی چک می‌شود.
