مراحل تنظیم و شرح شکایت کیفری (شکواییه)
در این مطلب نکات بسیار مهم و کاربردی برای تنظیم یک شکواییه کامل و مؤثر را مورد بررسی قرار می دهد.
مراحل تنظیم و شرح شکایت در دوره آیین دادرسی کیفری کاربردی بررسی شده است.
1. مشخصات شاکی و مشتکی‌عنه + نوع اتهام
- شاکی: نام، نام خانوادگی، شماره ملی، نشانی و سایر اطلاعات هویتی (دقیق و کامل).
- مشتکی‌عنه: تا حد امکان مشخصات کامل؛ در صورت مجهول‌الهویه بودن، همین نکته را هم ذکر کنید.
- نوع اتهام: عنوان کیفری عمل مورد شکایت (مثل سرقت، کلاهبرداری، تهدید، ضرب و جرح، خیانت در امانت و…).
نکته مهم: اگر شما وکیل هستید، هرگز به جای نام موکل، نام خود را در قسمت شاکی وارد نکنید.
2. ذکر دلایل، اسناد، اسامی شهود و مطلعین
- ارائه کلیه مدارک و مستندات موجود (قرارداد، رسید، پیامک، عکس، فیلم، پرینت حساب و…)
- نام، نام خانوادگی، نشانی و شماره تماس شهود و مطلعین (در صورت وجود).
- پیشنهاد مهم: از موکل بخواهید با جزئیات دقیق همه وقایع را شرح دهد؛ حتی اگر در لحظه به یاد نمی‌آورد، بعداً منتقل کند.
شکایت‌نامه باید کامل، شفاف، مستند و بدون نقص نوشته شود. کوچک‌ترین نقص، می‌تواند باعث رد دعوا یا صدور قرار منع تعقیب شود.
3. ذکر محل وقوع جرم
- محل دقیق ارتکاب جرم (برای تعیین صلاحیت محلی دادسرا مهم است).
- در صورت اشتباه در ناحیه قضایی، اشکال جدی ایجاد نمی‌شود و پرونده ارجاع خواهد شد.
4. مطالبه خسارت، ضرر و زیان ناشی از جرم و رد مال
- اگر در نتیجه جرم، خسارتی وارد شده یا مالی تلف یا تصاحب شده:
- تقاضای جبران خسارت مادی و معنوی
- درخواست رد مال به صاحب اصلی
- در صورت لزوم، ارائه مستندات خسارات وارده (مثل فاکتور، گزارش بیمه، نظریه کارشناس و…).
نکات بسیار مهم در تنظیم شکایت
- نسخه اولیه شکواییه، مبنای عمل همه قضات و مراجع قضایی است.
- نواقص در شکواییه اولیه = افزایش احتمال صدور قرار منع تعقیب یا موقوفی.
- دلیل رد برخی شکایات: ناقص بودن دلایل و مستندات در هنگام ثبت شکواییه.
- در شهرهای بزرگ مانند تهران: به دلیل حجم بالای شکایات، دقت و کیفیت نگارش شکایت اهمیت دوچندان دارد.
- بهتر است قبل از ثبت نهایی در دفتر خدمات قضایی، یک بار متن شکایت را بازخوانی و ویرایش کنید.
