فروش جهیزیه توسط شوهر
آیا شوهر می تواند جهیزیه همسرش را بفروشد؟
و جرم فروش جهیزیه چیست؟
فروش جهیزیه توسط شوهر | شوهر اجازه چنین کاری را ندارد. زیرا این اموال اصولاً به زن تعلق دارد و شوهر فقط تا زمان بقای زندگی مشترک حق استفاده از این اموال را دارد، نه فروش آن ها ولی زن حق دارد، این اموال را از زندگی مشترک خارج کند. زیرا این اموال به او اختصاص دارد و هر مالکی حق هر گونه دخل و تصرف نسبت به مایملک خود را دارد.
گرچه در قانون مدنی صحبتی از تهیه جهیزیه به عنوان یکی از وظایف زن به میان نیامده است اما متعارف است که هنگام ازدواج زن مقداری از لوازم ضروری زندگی را تحت عنوان جهیزیه به منزل شوهر می برد و معمولا بر مبنای عرف هر محل نحوه انتقال این اموال و صورت برداری از آن ها مشخص می شود.
برای مثال در برخی اقوام ایرانی مرسوم است که قبل از آغاز زندگی مشترک این اموال لیست شده و بزرگترهای فامیل از هر دو طرف زیر آن را امضا می کنند. در این مختصر به مسائل ناشی از آن می پردازیم.
متاسفانه شاهد آن هستیم که امروزه پس از وقوع اختلاف بین زوجین هر یک از اهرم های قانونی یا غیر قانونی برای به زانو در آوردن طرف مقابل استفاده می کند و گاه به جای بکارگیری شیوه های مناسب برای حل اختلاف یا پایان مسالمت آمیز زندگی مشترک با توسل به این اهرم ها برای خود و دیگران ایجاد دردسر می کنند. یکی از این اهرم های فشار برای سخت فشار قرار دادن طرف دیگر جهیزیه است.
برابر قانون زوج هایی که قصد طلاق و جدایی دارند باید برای رسیدگی به اختلاف خود به دادگاه مراجعه کنند و دادگاه مکلف است موضوع اختلاف آنان را در صورت حل نشدن به دو داور ارجاع کند. از جمله مواردی که داوران زن و شوهر باید به آن بپردازد، حل مساله جهیزیه است و حتی در صورت صدور گواهی عدم امکان سازش اجرای صیغه طلاق موکول به پرداخت حقوق شرعی زن از جمله جهیزیه اوست.
آیا شوهر می تواند جهیزیه همسرش را بفروشد؟ و آیا زن حق دارد هنگام زندگی مشترک و قبل از طلاق جهیزیه را از منزل شوهر بیرون ببرد؟
شوهر اجازه چنین کاری را ندارد. زیرا این اموال اصولا به زن تعلق دارد و شوهر فقط تا زمان بقای زندگی مشترک حق استفاده از این اموال را دارد، نه فروش آن ها، ولی زن حق دارد این اموال را از زندگی مشترک خارج کند. زیرا این اموال به او اختصاص دارد و هر مالکی حق هر گونه دخل و تصرف نسبت به مایملک خود را دارد.
آیا می توان در صورت فروش جهیزیه توسط شوهر او را به عنوان خیانت در امانت تحت تعقیب کیفری قرار داد؟
گرچه با فروش این اموال توسط شوهر او مسوولیت جبران خسارت و برگرداندن عین یا مثل یا قیمت آن ها را دارد ولی چون رابطه امانی بین زوج و زوجه برقرار نیست فروش این اموال از سوی شوهر خیانت در امانت به حساب نمی آید. زیرا صورت برداری اموال و اخذ امضا از زوج در لیست جهیزیه دلیل بر رابطه امانی بین آن دو نمی کند. بلکه فقط برای اثبات مالکیت نسبت به آن هاست که در صورت وجود اختلاف مورد استناد قرار گیرد. البته فروش این اموال از سوی شوهر می تواند از سوی دادسرا و دادگاه به عنوان فروش مال غیر تحت رسیدگی قرار گیرد.
اگر شوهر به عنوان فروش مال غیر تحت محاکمه قرار گیرد و محکوم شود آیا زن برای استرداد جهیزیه باید دادخواست حقوقی بدهد؟
اگر برابر حکم دادگاه شوهر با فروش جهیزیه به عنوان فروش مال غیر محکوم شود، علاوه بر مجازات مقرر در خصوص کلاهبرداری مکلف است عین مال یا در صورت نبودن عین مال، مثل یا قیمت آن را به زوجه مسترد کند و برای این امر نیازی به تقدیم دادخواست حقوقی نیست.
در صورت فروش جهیزیه توسط شوهر، زن برای اقامه شکایت به کدام دادگاه باید مراجعه کند؟
اگر زن بخواهد با شکایت کیفری موضوع فروش مال غیر را پیگیری کند، باید در دادسرای محل وقوع جرم یعنی دادسرایی که جهیزیه در آن حوزه به فروش رفته شکایت کند و اگر بخواهد با تقدیم دادخواست حقوقی اقامه دعوی کند باید دادخواست استرداد جهیزیه را در دادگاه محل اقامت زوج طرح و اقامه کند.
جهیزیه
برای شکایت از زوجی که جهیزیه رو فروخته است باید به دادسرای محل وقوع جرم یعنی دادسرایی که جهیزیه در حوزه آن فروخته شده مراجعه کنید .
عنوان مناسب برای شکایت، فروش مال غیر خواهد بود، در صورتیکه دادگاه زوج را به فروش مال غیر محکوم کند علاوه بر حبس باید عین مال و در صورت نبودن ,مثل یا قیمت آن را به زوجه بدهد.
برای این کار نیاز به تنظیم دادخواست نیست .
استرداد جهیزیه
در دعوی استرداد جهیزیه، ممکن است طرف مقابل دعوی بخواهد اموال را از بین برده و یا به آنها خسارت وارد نماید، بنابراین خواهان (زوجه) باید همراه با دادخواست استرداد جهیزیه مطابق ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی تقاضای صدور قرار تأمین نیز کند. طبق ماده 117 قانون فوق الذکر، چنانچه امکان تضییع و از بین رفتن اموال از طرف شوهر وجود داشته باشد، دادگاه بدون ابلاغ قرار را اجرا می کند. در مواردی که امکان جا به جایی و حیف و میل اموال از طرف زوج وجود دارد حکم ورود به منزلی که جهیزیه در آن قرار دارد نیز صادر می شود تا طرف مقابل نتواند از ورود مأموران به منزل جلوگیری کند.
در صورت بروز اختلاف درمورد جهیزیه دعوای استرداد جهیزیه مطرح می شود. در جریان رسیدگی به دعوی استرداد جهیزیه، جلسه ای در دادگاه جهت استماع اظهارات طرفین تعیین می شود. معمولا در صورت وجود سیاهه و امضاء و رسید از جانب شوهر، ادعای زن ثابت شده و شوهر ملزم به استرداد اموال می شود، در غیر اینصورت، قرار استماع شهادت شهود صادر شده، شهود به دادگاه دعوت می شوند و مشاهدات خود را بیان میدارند و در نهایت اگر ادعای زن ثابت شود حکم به استرداد جهیزیه صادر می شود و در صورت امتناع زوج از استرداد جهیزیه از طریق اجرای احکام دادگستری نسبت به استرداد جهیزیه اقدام خواهد شد.
نمونه دادخواست استرداد جهیزیه
با سلام
احتراماً به استحضار می رساند:
اینجانب به موجب کپی مصدق عقدنامه شماره ………….. مورخ ………….. دفترخانه شماره ………….. شهرستان ………….. با خوانده عقد ازدواج دائم منعقد کرده ام.
در طول زندگی مشترک با توجه به اختلافات متعددی که بوجود آمد اینجانب با خوانده به موجب طلاقنامه شماره ………….. مورخ ………….. شهرستان ………….. از یکدیگر جدا شدیم.
در ابتدای ازدواج لیست سیاهه جهیزیه تهیه کردیم که نشان می دهد جهیزیه متعلق به بنده است و این لیست پیوست شده است.
با وجود مراجعات بسیار اینجانب و همچنین ارسال اظهارنامه به شماره ………….. مورخ ………….. خوانده از استرداد جهیزیه خودداری می کنند.
لذا در ابتدا برای جلوگیری از تضییع خواسته با استناد به مواد ۱۰۸ الی ۱۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی صدور قرار تامین عین خواسته را تقاضا دارم. همچنین با استناد به مدارک ضمیمه شده و مواد ۶۱۹ و ۶۲۰ قانون مدنی و ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی صدور حکم به محکومیت خوانده به استرداد جهیزیه و قرار تامین خواسته به انضمام کلیه خسارات قانونی و هزینه های دادرسی را استدعا دارم .
چنانچه دنبال وکیل حرفه ای میگردید، میتوانید از طریق زیر با وکلای ما در ارتباط باشید
نام نویسنده : زهرا حاج علی | |
این مقاله توسط سرکار خانم زهرا حاج علی تهیه شده است، برای مشاهده همه مقالات کلیک کنید |
درخواست مشاوره رایگان