رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: تصویب قانون آیین دادرسی کیفری در سال ۱۳۹۲ بویژه ماده ۸۲ این قانون فرصت جدیدی برای نهادینه کردن و اهتمام قانونی بیشتر به موضوع میانجیگری در کشور ایجاد کرد.
سید حسن موسوی چلک با بیان اینکه هر ساله به مناسبت ولادت حضرت علی (ع) که به نام روز مددکار اجتماعی هم نامیده میشود گفت: میانجیگری هنگام بروز اختلافات، سابقهای طولانی در زندگی اجتماعی مردم و همین طور در نظامهای اداری و قضایی دارد که حتی قبل از تصویب قانون آیین دادرسی کیفری هم مورد توجه قرار داشت اما تصویب قانون آیین دادرسی کیفری در سال ۱۳۹۲ بویژه ماده ۸۲ این قانون فرصت جدیدی برای نهادینه کردن و اهتمام قانونی بیشتر به موضوع میانجیگری در کشور ایجاد کرد. طبق این ماده قانونی شورای حل اختلاف، همچنین شخص یا موسسه میانجیگری میتوانند به امر میانجیگری بپردازند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران ادامه داد: حتی آییننامهای نیز به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید که طبق این آییننامه یکی از وظایف شوراهای حل اختلاف، میانجیگری است. ضمن اینکه اشخاص هم میتوانند نقش میانجی را ایفا کنند و کسانی هستند که طرفین دعوا آنها را به عنوان میانجیگر بین خود تعیین میکنند و بیطرفانه به میانجیگری بین آنها میپردازند. به موجب آییننامه میانجیگری شخص میانجی باید مورد اعتماد طرفین باشد و تابعیت ایرانی را داشته باشد و همچنین دارای حداقل ۲۵ سال سن باشد. همچنین آنها میتوانند از معتمدین محلی و یا دانشآموختگان رشتههای مختلف از جمله «مددکاری اجتماعی» و علوم تربیتی و روانشناسی باشد.
به گفته وی، در این آییننامه ایفای نقش میانجی محدود به شوراهای حل اختلاف و یا اشخاص نمیشود بلکه موسسات هم میتوانند همکاری کنند که از جمله آنها میتواند به مراکز ارائهکننده خدمات مددکاری اجتماعی و بطور خاص کلینیکهای مددکاری اجتماعی یا مراکز مشاوره اشاره کرد. موسسات میانجیگر، موسساتی هستند که به دلیل تصویب ماده ۸۲ و آیین نامه آن (آیین نامه میانجی گری در امور کیفری مصوب ۱۴٠٢/۶/۵ هیأت وزیران) و مطابق شرایطی تاسیس شدند و قواعد حاکم بر موسسات غیر تجاری بر آنها حاکم است.
وی با بیان اینکه موسسات موجود میتوانند پس از اخذ مجوز و صلاحیتهای میانجیگری هم این نقش را ایفا کنند، گفت: مقام قضایی به تشخیص خود میتواند پروندههای مرتبط با آنچه که در قانون اجازه داده شده است را به آنها ارجاع دهد.
شرط ایجاد موسسه میانجیگری در ابتدا این است که افراد باید صلاحیت محلی مانند خوشنامی را دارا باشند، همچنین باید تبعه ایران بوده و حداقل دارای ۲۵ سال سن و فاقد سابقه کیفری موثر بوده باشند. شرط دیگری که برای افتتاح موسسه میانجیگری مورد نیاز است این است که شخص باید دارای مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای مددکاری اجتماعی، علوم تربیتی، روانشناسی، جامعهشناسی، حقوق و فقه و مبانی حقوق باشد. شخصی که دارای شرایط فوق است و درخواست تاسیس موسسه میانجیگری وی مورد قبول واقع شده است باید دورههای میانجیگری را طی کند. در این راستا همانگونه که اشاره شد برای مددکاران اجتماعی فیلمهای آموزشی توسط انجمن مددکاران اجتماعی ایران به سفارش مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه تهیه شده است. همچنین ممکن است پس از گذراندن این دورهها و فراگیری آموزشهای لازم به تشخیص مرجع صدور گواهی میانجیگری فرد نیاز به تجدید دوره آموزش میانجیگری داشته باشد که در این صورت میانجیگر موظف است که در دورههای مذکور شرکت کند. پس از گذراندن چنین دورههایی برای این افراد گواهی صادر میشود.