اجرا گذاشتن سفته یا نحوه وصول سفته
مراحل کامل شکایت سفته – حکم جلب برای سفته
وصول سفته یکی از مسائلی است که در مبادلات تجاری و اقتصادی به‌طور مکرر با آن مواجه می‌شویم. برای روشن‌تر شدن این موضوع و بررسی دقیق‌تر، لازم است که مراحل مختلف، جزئیات قانونی، و شرایط خاص هر نوع سفته بیشتر توضیح داده شود.
1. مفهوم سفته
سفته یک سند تجاری است که بر اساس آن، صادرکننده تعهد می‌کند مبلغ معینی را در تاریخی مشخص یا عندالمطالبه به دارنده سفته بپردازد. به دلیل ماهیت قانونی سفته، دارنده آن می‌تواند در صورت عدم پرداخت، اقدام قانونی برای وصول وجه کند.
2. نحوه واخواست سفته
واخواست سفته به معنای درخواست رسمی و قانونی برای وصول وجه سفته است. این فرایند زمانی انجام می‌شود که صادرکننده سفته در سررسید معین مبلغ را پرداخت نکند. برای واخواست، دارنده سفته باید مراحل زیر را طی کند:
مراجعه به اداره واخواست دادگستری: برای شروع فرآیند واخواست، دارنده سفته باید به اداره واخواست مراجعه کرده و فرم مربوطه را تکمیل کند. در این فرم باید اطلاعات سفته، نام صادرکننده، ضامن‌ها (در صورت وجود)، و مبلغ مورد مطالبه ذکر شود.
صدور ابلاغیه و احضاریه: پس از تنظیم واخواست، دادگستری برای صادرکننده سفته و ضامن‌ها ابلاغیه ارسال می‌کند تا آنها از مطالبه رسمی دارنده سفته مطلع شوند. در صورتی که ظرف مهلت مقرر، صادرکننده مبلغ سفته را پرداخت نکند، دارنده می‌تواند به دادگاه برای پیگیری بیشتر مراجعه کند.
3. پیگیری سفته به عنوان سند تجاری یا عادی
اگر دارنده سفته ظرف 10 روز از تاریخ سررسید اقدام به واخواست نکند، سفته از اعتبار تجاری خود به عنوان یک سند رسمی خارج شده و به یک سند عادی تبدیل می‌شود. در این صورت، دارنده سفته می‌تواند برای وصول مبلغ، به دادگاه دادخواست بدهد و سفته را به عنوان یک مدرک در پرونده ارائه کند. تفاوت اصلی این است که در این حالت، دیگر نمی‌توان ضامن‌ها یا ظهرنویسان را مسئول دانست و تنها صادرکننده سفته قابل پیگیری است.
4. مسئولیت تضامنی ضامن‌ها و ظهرنویسان
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سفته این است که اگر افراد دیگری پشت سفته را امضا کرده باشند (به عنوان ضامن یا ظهرنویس)، مسئولیت تضامنی در قبال پرداخت وجه سفته دارند. این بدان معناست که دارنده سفته می‌تواند وجه مورد نظر را از هر کدام از افراد ضامن یا صادرکننده طلب کند.
بر اساس ماده 286 قانون تجارت، دارنده سفته می‌تواند حداکثر تا یک سال پس از واخواست، علیه ضامن‌ها و ظهرنویسان اقدام کند. پس از گذشت این مدت، دیگر فقط می‌توان علیه صادرکننده اقدام کرد. این مسئولیت تضامنی یکی از مزایای استفاده از سفته به عنوان سند تجاری است، زیرا به دارنده اجازه می‌دهد شانس بیشتری برای وصول مبلغ داشته باشد.
برای استفاده از خدمات مشاوره، وکالت و انجام امور مالی، می توانید از طریق لینک زیر با وکلای ما در ارتباط باشید.
5. سفته‌های بدون تاریخ
یکی از نکات مهم درباره سفته‌ها، وجود یا عدم وجود تاریخ سررسید است. در سفته‌های بدون تاریخ، سه حالت معمول وجود دارد:
سفته عندالمطالبه: در این حالت، به محض رؤیت سفته، صادرکننده باید مبلغ را پرداخت کند. دارنده سفته می‌تواند هر زمان بخواهد اقدام به مطالبه وجه کند.
مدت معین پس از رؤیت: در این نوع سفته‌ها، تاریخی پس از رؤیت سفته به عنوان موعد پرداخت تعیین می‌شود. مثلا ممکن است نوشته شود که “پانزده روز پس از رؤیت”. در این حالت، صادرکننده موظف است پس از گذشت این مدت، وجه را پرداخت کند.
سفته بدون تاریخ مشخص: در این حالت، دارنده سفته می‌تواند هر زمانی که بخواهد، با نوشتن تاریخ، سفته را برای وصول به اجرا بگذارد. این ویژگی به دارنده سفته انعطاف‌پذیری بیشتری در زمان وصول می‌دهد.
6. هزینه‌های اجرا گذاشتن سفته
اجرا گذاشتن سفته نیاز به پرداخت هزینه‌های مشخصی دارد که بسته به مبلغ سفته متغیر است. این هزینه‌ها شامل:
هزینه واخواست: به میزان 2 درصد از مبلغ سفته برای صدور واخواست باید پرداخت شود.
هزینه دادخواست: برای تنظیم و ثبت دادخواست، 3.5 درصد از مبلغ سفته به دادگاه پرداخت می‌شود.
اگر دارنده سفته توانایی پرداخت این هزینه‌ها را نداشته باشد، می‌تواند درخواست اعسار بدهد. این درخواست در دادگاه بررسی شده و در صورت تایید، هزینه‌ها به تعویق می‌افتد یا کاهش می‌یابد.
7. پیگیری سفته ضمانت
سفته ضمانت، سفته‌ای است که برای تضمین حسن انجام کار یا انجام تعهدات دیگر صادر می‌شود. این نوع سفته‌ها معمولاً بدون تاریخ سررسید مشخصی هستند و برای اجرا گذاشتن آنها نیاز به اثبات نقض تعهدات یا خسارت وجود دارد.
برای وصول سفته ضمانت، کارفرما باید به دادگاه مراجعه کرده و با ارائه مدارک لازم نشان دهد که کار به درستی انجام نشده یا تعهدات نقض شده است. پس از اثبات این موضوع، دادگاه رای به نفع کارفرما داده و امکان وصول سفته فراهم می‌شود.
8. تقسیط مبلغ سفته
اگر صادرکننده سفته ادعا کند که توانایی پرداخت یکجای مبلغ را ندارد، می‌تواند در دادگاه درخواست اعسار کند. در این صورت، دادگاه بررسی می‌کند که آیا شرایط اقتصادی صادرکننده به گونه‌ای است که امکان پرداخت به صورت قسط‌بندی فراهم شود یا خیر. اگر دادگاه با این درخواست موافقت کند، مبلغ سفته به صورت اقساطی تعیین می‌شود و دارنده سفته باید به این شکل مبلغ خود را دریافت کند. همچنین دادگاه ممکن است از صادرکننده ضامن طلب کند تا اجرای تعهدات تضمین شود.
9. حکم جلب برای سفته
در صورتی که صادرکننده سفته پس از صدور حکم دادگاه نتواند یا نخواهد مبلغ را پرداخت کند، دارنده سفته می‌تواند درخواست حکم جلب صادرکننده را بدهد. این حکم به دادگاه اجازه می‌دهد تا صادرکننده را بازداشت کند تا زمانی که مبلغ سفته پرداخت شود.
البته، اگر صادرکننده بتواند در دادگاه اثبات کند که قادر به پرداخت نیست و درخواست اعسار او پذیرفته شود، از بازداشت معاف خواهد شد و پرداخت بدهی به صورت اقساطی انجام می‌گیرد.
10. مراحل کامل شکایت سفته
برای به اجرا گذاشتن سفته باید مراحل زیر را طی کرد:
مراجعه به اداره واخواست دادگستری و تنظیم فرم واخواست.
ارائه دادخواست به دادگاه و درخواست رسیدگی.
ارسال ابلاغیه به صادرکننده و ضامن‌ها.
توقیف اموال صادرکننده در صورت لزوم.
تقاضای حکم جلب در صورت عدم پرداخت مبلغ سفته.
